Thứ Hai, 2 tháng 9, 2019

Điều lệ Chi Ất năm 1953

       


Điều lệ họ của Tiền nhân đặt ra ghi bằng chữ nho. Ngày nay ít người đọc được. Mấy năm nay, gặp cơn binh cách, các điều lệ cũng quên lãng đi nhiều. Vì các lẽ trên, họ căn cứ vào các điều lệ cũ, san bổ lại như sau để trong họ cùng làm theo:

     Điều thứ I. Các tiết lễ Mỗi năm chia làm 5 tiết chính:
1.  Nguyên đán mùng một tháng Giêng: Sáng mùng một Tết, mọi người trong họ họp cả ở nhà thờ làm lễ Tổ, xong cùng lên nhà thờ Chi trên lễ.
2.  Xuân tế và chính kỵ: Mùng 9 tháng 3.
        Trừ những trường hợp đặc biệt, ngày hôm đó họ đi tảo mộ.
     3.  Kỳ An: mùng 10 tháng 4.
     4. Thu Tế: mùng 10 tháng 7 (Giỗ cụ Tổ 4 chi).
     5. Thường tân: Mùng 1 tháng 10.

         Trước các tiết, ít nhất là 5 ngày, họ họp để thảo luận về việc tu bổ lễ.
         Trong các ngày lễ, y phục phải chỉnh tề.

      Điều thứ II. Viêc phụng sự các vỵ Hậu.
            Giỗ các vỵ Hậu quy cả vào ngày xuân tế và thu tế.

      Điều thứ III. Các việc đăng thọ, vào họ, hiếu, hỷ…
1.     Đăng thọ: Trai, gái, dâu họ đến tuổi 50, ngày Nguyên đán, sửa lễ vào lễ Tổ và báo để trong họ biết là đã đến tuổi lên lão. Trong tháng Giêng, họ sẽ họp để đến nhà mừng (không có lễ mừng).
2.     Vào họ: Trong họ ai mới sinh con trai hay gái phải sửa lễ vào cáo Tổ và trình họ để vào sổ. (Việc sửa lễ nhằm vào các kỳ tiết trong năm).
3.   Hiếu: Trong họ, chẳng may có người quá cố, Trưởng họ báo lềnh thông báo cho trong họ biết, đến họp ở nhà thờ, sửa lễ phúng và đi đưa. Lễ phúng ấn định là: 1 bao nến, 1 thẻ hương, 20 cau khô.
4.   Hỷ: Trong họ, nhà nào có việc vui mừng (cưới xin, đăng thọ…). Trưởng họ cho lềnh báo trong họ biết cùng đi mừng và giúp việc nếu nhà đương sự có lời nói. (không có lễ mừng).

Điều thứ IV. Mỗi năm, cắt 1 người lềnh, hạn tuổi từ 30 trở xuống. Lềnh cắt về các chi, mỗi chi 1 năm và bắt đầu từ chi trưởng trở xuống.

Điều thứ V. Kỷ luật ở trong họ.
     Họ là một nhà, cùng một giòng máu sinh ra. Đã là cùng một giòng giống, ta phải thân yêu nhau, gìn giữ lấy nhau. Trên dưới một lòng, nhường nhịn lẫn nhau, tránh sao cho người ngoài khỏi chê cười kinh bỉ.
Ta phải nghĩ khi ta lầm lỗi, không phải chỉ riêng ta xấu, mà cả họ cũng phải chịu xấu lây Vậy ta phải gìn giữ làm sao cho khỏi tổn thương đến danh dự toàn họ.
1.      Nếu có sự gì xích mích ở trong họ với nhau mà không điều đình ổn thỏa được, phải nói với họ để họ phân giải. Không được chửi bới, cãi nhau om xòm để người ngoài đàm tiếu.
2.      Không được ỷ thế người ngoài, làm hại lẫn nhau để gây cảnh nồi da nấu thịt,
3.      Phải giữ tôn ty trật tự, trên nhường dưới, dưới kính trên. Không được cậy giầu sang khinh dẻ những người không bằng mình.
4.      Các kỳ họ ngồi, lềnh đã báo thì phải đến họp để bày tỏ ý mình. Nếu có việc gì không bằng lòng phải nói ngay. Một khi họ đã định rồi, về nhà không được tìm cách phá ngang.
Nếu các cuộc họp vắng và gặp việc khó giải quyết, đại diện các chi xin hoãn đến ngày khác đi hỏi ý kiến trong chi.
Lần thứ hai ngồi, các người có mặt có toàn quyền ấn định các việc và thi hành. Các việc đã ấn định do phần đông trong họ đã thỏa thuận thì những người vắng mặt và một vài người không bằng lòng cũng phải theo. Vì trong một họ đông người, mỗi người một ý, làm sao cho vừa lòng được cả. Không lẽ vì một vài người mà để lỡ việc của cả một họ.
Phạm các lỗi trên:
Lần thứ nhất họ giải thích cho hiểu và khuyên dăn.
Lần thứ hai, họ cảnh cáo, bảo các lẽ lợi hại.
Lần thứ ba còn tái phạm, chứng nào tật ấy, họ quyết không ăn ngồi với nữa.
Điều lệ này, gặp các Kỳ tiết lại mang đọc cho trong họ nghe để nhớ.

Điều thứ VI. Cheo - Gái họ xuất giá, phải nộp vào quỹ họ 20 đồng bạc, sửa lễ vào lễ Tổ (lễ nhiều ít tùy tâm) (miễn lễ đem 4 chi)

            Điều thứ VII. Tài sản của họ.
     Bất động sản của họ có:
1. Đất làm nhà thờ và sân, dài độ 8 mét, rộng độ 10 mét.
2. Nhà thờ.
3. Một ao ở sau nhà Trưởng tôn.
             (Ba khoản trên giao cho Trưởng tôn để đèn hương phụng sự Tổ).
          4. Sáu (6) sào ruộng ở miễu (3 thửa) và một sào năm miếng ở Thể Găng (2 thửa) cộng là 7 sào 5 miếng.

Ký kết tại nhà thờ
Trưởng Tôn ký                                                       Đốc họ ký
Trần Hữu Dụng                                                    Trần Hữu Khương
Trần Hữu Hợp                                                      Trần Hữu Ngụ
Trần Hữu Tân                                                       Trần Hữu Trung
                                                                              Trần Hữu Tèo
                                                                              Trần Hữu Vịnh
                                                                              Trần Hữu Hoan

                                   Trần Hữu Thành ghi chép theo tư liệu dòng họ